SKĐS - Trong tình hình dịch bệnh hiện nay, ngủ tốt là một biện pháp tăng cường sức khỏe hệ miễn dịch giúp phòng bệnh rất quan trọng. Theo y học cổ truyền, mất ngủ chủ yếu do âm huyết hư, máu nuôi dưỡng lên não kém.

Nguyên nhân mất ngủ liên quan chức năng nội tạng tỳ can thận suy giảm. Chế độ ăn uống không phù hợp, suy nghĩ, lo lắng, nóng giận thái quá đều có thể dẫn đến mất ngủ. Sau đây là 4 món ăn bài thuốc phòng trị chứng mất ngủ theo từng thể chứng.

1- Mất ngủ do tâm huyết hư, hồi hộp, ngủ mơ màng

Hạt sen bổ tỳ, dưỡng tâm, an thần.

-Dùng bài Tim heo hầm hạt sen: Tim heo 1 cái 100g, hạt sen 100g, đậu phộng 80g. Mua tim heo loại vừa, còn tươi mới ngon, rửa sạch, ướp gia vị gừng, hành, củ sen, hạt sen đậu phộng. Hầm ăn tuần vài lần.

-Tác dụng: Kiện tỳ, dưỡng tâm, ích khí, bổ huyết… Trị mất ngủ vì tâm tỳ hư mà huyết kém, tâm hư ngủ mơ màng, không sâu hay giật mình.

-Bài thuốc còn trị chứng tâm huyết hư hay hồi hộp, lo lắng, bất an; phụ nữ sau sinh mệt mỏi khó ngủ; trẻ em tâm huyết hư, ngủ mơ, ra nhiều mồ hôi; tâm tỳ hư thấp nhiệt, đại tiện ra huyết; trẻ em phế khí hư hay ho.

-Dẫn giải: Tim heo bổ hư, ích khí, dưỡng tâm, khí lực suy giảm, kinh giản, rối loạn thần kinh. Hạt sen, củ sen bổ tỳ, dưỡng tâm, an thần, ích phế, cầm huyết... Đậu phộng dưỡng huyết, bổ tỳ, nhuận phế, hóa đàm.

-Lưu ý: Tim heo giàu cholesterol những người mỡ máu cao không dùng nhiều, nên ăn củ sen, hạt sen, đậu phộng.

2- Do huyết hư, can uất nhiệt mất ngủ

Đậu phộng dưỡng huyết, nhuận phế.

-Dùng bài Cháo cá lóc rau đắng: Thịt cá lóc 150g, rau đắng 100g, gạo mới 200g. Cá lóc luộc hoặc nướng gỡ lấy thịt, phi hành mỡ cho thơm, thêm hành, gừng, gia vị tiêu mắm muối vừa đủ nấu cháo ăn, tuần vài lần.

-Tác dụng: Bổ hư dưỡng tâm tỳ, mát gan lợi mật, an thần dễ ngủ… trị mất ngủ vì tỳ hư không sinh huyết. Vì can đởm uất nhiệt ngủ hay tỉnh giấc. Khi bổ tỳ, mát can, dưỡng huyết là giúp tỳ sinh huyết, can hòa huyết, tâm dẫn huyết. Từ đó can thư thái, ăn ngon, máu lên não tốt mà ngủ dễ.

-Dẫn giải: Cá lóc bổ khí huyết, lợi gân xương, trừ đàm… Gạo theo sách Tuệ Tĩnh "gạo điều vinh, dưỡng vệ, đại bổ cơ thể, nhờ đó làm nguồn sống", Gạo mới rất giàu vitamin B1, B2, B3, B6 và dưỡng chất cần thiết tăng cường kháng thể. Rau đắng bổ tâm tỳ, mát gan, lợi mật, dịu thần kinh, lợi cơ khớp.

3- Do tỳ hư không sinh huyết

Cá lóc bổ khí huyết, lợi gân xương.

-Dùng bài Chè đậu xanh hạt sen: Đậu xanh 100g, hạt sen 80g, nấm mèo 20g, đường cát gia vị vừa đủ nấu chè ăn, tuần vài lần.

-Tác dụng: Kiện tỳ, dưỡng tâm, bổ hư, trừ phiền nhiệt…trị mất ngủ vì tỳ hư ăn ngủ kém mà huyết hư. Vì suy nghĩ, lo lắng thái quá mất ngủ. Tỳ vị là gốc của hậu thiên nơi sinh huyết, tỳ vị trợ giúp tạo huyết tốt. Từ đó can đủ huyết mà hòa huyết, Tâm đủ huyết mà dẫn huyết nuôi dưỡng lên não tốt nên ăn ngủ tốt.

Bài này có thể áp dụng cho cả trẻ em, người lớn, phụ nữ có thai tỳ vị hư suy nhược mất ngủ.

-Dẫn giải: Đậu xanh bổ tỳ, thanh nhiệt, giảm khát, trừ phiền nhiệt, giải chất độc, tiêu phế, hạ khí, lợi ngũ tạng. Hạt sen bổ tỳ, dưỡng tâm, ích thận, định tâm, an thần… Nấm mèo bổ âm, dưỡng huyết, nhuận phế, lợi ngũ tạng, giải độc.

4- Do thận âm hư khó ngủ

Rau đắng bổ tâm tỳ, mát gan lợi mật.

-Dùng bài Gà ác hầm củ sen: Thịt gà ác 100g, củ sen 100g, hạt sen 50g, đậu đen 50g thêm gừng, hành, tiêu gia vị vừa đủ hầm ăn, tuần vài lần.

Tác dụng: Bổ khí huyết, ích can thận, kiện tỳ, dưỡng tâm... trị chứng mất ngủ vì tỳ hư không sinh huyết. Vì thận khí hư đờm tiểu nhiều lần làm mất ngủ. Bài thuốc còn trị chứng huyết hư về đêm bứt rứt khó ngủ; chứng tâm bất ổn mà mất ngủ; chứng can thận hư đau đầu, chóng mặt, ù tai đều có hiệu quả.

-Dẫn giải: Gà ác bổ khí huyết, ích can thận, dưỡng âm, thoái nhiệt… trị chứng bệnh hư nhược, tiêu khát (đái tháo đường). Củ sen, hạt sen bổ tỳ, dưỡng tâm, ích thận, định tâm, an thần. Đậu đen theo sách Dược tính chỉ nam "lợi được thủy đạo, hạ được khí nóng trong dạ dày, tiêu thức ăn, trừ gió độc, làm mát trong lòng, tâm thần yên ổn, mắt sáng, huyết lưu thông, trừ thũng, tiêu sưng, trị chứng đau, giải được độc".

14-09-2021 10:00 AM |