U66.372 Lung bế;  R33 Bí đái - U63.511 Thủy thũng - N19 Suy thận không xác định.

Theo YHCT  bế tiểu còn gọi “Lung bế” đi tiểu rất khó khăn thậm chí tiểu rặn ra từng giọt bệnh nếu phát từ từ gọi là “lung”, bệnh cấp thì gọi là “bế” trên lâm sàng gọi chung là “lung bế”  Lung bế so với “lâm chứng” có khác nhau: lung bế là chỉ đi tiểu khó, “lâm chứng” thường do bàng quang thấp nhiệt (viêm nhiễm). Theo Sách Hải Thượng cho rằng “năm chứng đái dắt cũng phải xét đến tạng thận, vì tạng thận chủ cả tân dịch cho ngũ tạng nếu bệnh nặng không gì bằng bài “Bát vị”  bội Thục địa, Mạch môn, Ngũ vị, Ngưu tất, Xa tiền.

Chứng bí tiểu do thận khí hư. Biểu hiện tiểu không thông, bụng đầy tiểu són có lúc phải rặn mới ra, sắc mặt nhợt tinh thần mệt mỏi, đau từ lưng trở xuống thường lạnh, lưỡi nhợt, mạch trầm tế.

Theo YHHĐ  Long bế thuộc loại ứ đọng nước tiểu có nhiều nguyên nhân và bệnh vô niệu, bao giờ cũng có nguyên nhân bệnh lý và phải coi như cần tìm nguyên nhân, xử trí  kịp thời, còn  bí đái là hiện tượng nước tiểu có đầy trong bàng quang mà không tự đái được, thận vẫn còn làm việc. Còn trường hợp vô niệu là thận đã bị tổn thương.

Phép trị: bổ thận, ích khí, hóa thủy thấp.

Dưới đây là bài thuốc Đông y phòng trị bí tiểu, thận khí bất túc.

Bài Tế Sinh Thận Khí Hoàn

Phương thuốc:

Thục địa                      32g

Sơn thù                       16g

Bạch linh                     12g

Hoài sơn                      16g

Trạch tả                       12g

Đơn bì                         12g

Phụ tử chế                   6g

Quế chi                        14g

Ngưu tất                      12g

Xa tiền tử                    12g (sao)

Đây là bài (Tế Sinh Thận Khí Hoàn “ Kim quĩ yếu lược “gia giảm). Sắc hoặc hoàn uống.

Tác dụng: lợi niệu, tiêu phù, dùng chữa chứng thận dương hư, cơ thể nặng nề phù thủng, tiểu tiện ít.

Giải thích bài thuốc: Đây là bài thuốc chính chữa chứng thận dương

-Phụ tử, Quế chi ôn bổ thận dương là chủ dược.

-Bài "Lục vị" tư bổ thận âm để điều hòa âm dương làm cho thận khí điều hòa.

-Xa tiền: lợi tiểu thanh thấp nhiệt, mát can phế.

Gia giảm:

-Nếu cầu táo gia nhục thung dung…

-Nếu chân lưng đau mỏi gia Ba kích, Đỗ trọng…

Phụ phương:

+ Trị bí tiểu, thận khí bất túc phối hợp Bài (Bát Vị Hoàn gia giảm theo “Hải Thượng”). Thục địa 30g, Sơn dược 18g, Đơn bì 12g, Sơn thù 14g, Phục linh 18g, Trạch tả 10g, Nhục quế 8g, Phụ tử 6g, Ngưu tất 12g, Mạch môn 12g, Ngũ vị 10g,  Xa tiền 12g. Công dụng: Thuốc dùng trị các chứng đau chân, đau lưng, tê, mờ mắt ở người già, tiểu khó, tiểu rắt, phù thũng ở những người dễ mệt mỏi, chân tay dễ bị lạnh, lượng tiểu tiện giảm hoặc do đái nhiều mà đôi khi khô cổ.

+ Trị bí tiểu, thận khí bất túc phối hợp Bài (Tư Bổ Trĩ Dương Phương “Hải thượng Y tôn tâm lĩnh”). Thục địa 20g, Sơn dược 14g, Sơn thù 14g, Mẫu đơn 14g, Phục linh 14g, Ngũ vị 10g, Ngưu tất 14g, Đỗ trọng 14g,Trạch tả 12g, Phụ tử 6g, Nhục quế 6g. Tác dụng: chữa bệnh mệnh môn hỏa suy, có tác dụng bổ mệnh môn hỏa lại kiêm tử bổ phần âm làm cho đầy đủ tinh huyết.

Hình minh họa

Dongyminhphuc.com