Theo YHCT ho có nhiều nguyên nhân có khi do ngoại cảm và nội thương, ho có khi do phổi, do tỳ, do can, do thận. Ngũ tạng lục phủ đều có thể gây nên ho, không riêng là phổi, các tạng phủ đều có quan hệ đến phổi và bệnh ho. Nếu Ho đau họng táo bón tiểu vàng có khi  ho khan ho cơn, miệng khô, họng ráo, gai sốt..do nhiệt độc kết kinh phế khi đi đại tiện thông phế nhiệt lui hết ho nên dùng. Phép trị chủ yếu Tả hỏa thông tiện.Nên dùng lương cách tán mà trị 

LƯƠNG CÁCH TÁN

(Hòa tễ cục phương)

Thành phần bài thuốc gia giảm:

    -Đại hoàng      80g

    -Phác tiêu       80g

    -Cam thảo       80g

    -Chi tử            40g

    -Bạc hà           40g

    -Hoàng cầm     40g

Cách dùng: Các vị tán nhỏ mỗi lần dùng 8g, cho vào 2 bát nước sắc chung với nước lá trúc diệp còn 1 chén uống.

Công dụng: Tả hỏa thông tiện.

Chủ trị: Các chứng bệnh nhiệt tà, trúng vào nhị tiêu, nhiệt cực sinh phiền, miệng lưỡi khô, rộp mọc mụn, họng đau, thổ ra máu, tiện bí, tiểu đỏ. bài  thanh nhiệt tích ở thượng và trung tiêu đồng thời thông tiện. trị ho đau họng táo bón nước tiểu đỏ

Dẫn giải phương thuốc: 

-Cam thảo, Đại hoàng, Phác tiêu là bài Thừa khí thang công năng thanh hạ táo nhiệt,

-Chi tử, Hoàng cầm thanh hỏa nhiệt, trọng dụng Liên kiều thanh nhiệt giải độc, phối hợp Bạc hà. Trúc diệp để thanh lợi phế vị tâm, hung bị nhiệt, các vị hợp thành phương Tả hỏa thông tiện.

    Sách “Linh khu”  Mạch Đông Thiên nói “ Tâm khí thông ở lưỡi, tỳ khí thông ở miệng, nay thượng tiêu trung tiêu nhiệt cực, nhiệt hỏa xông lên miệng lưỡi sinh sang lở, mà sinh thổ ra máu, phiền táo, miệng khát, mặt đỏ, môi rộp khô, tiểu bí đái đỏ, các chứng đều do táo nhiệt nên dùng phương thuốc này Tả hỏa thông tiện”.

Phụ phương:

  + Trị ho thể phế âm hư, sau uống toa trên đi cầu thông  phối hợp Bài (Mạch Môn Đông Ẩm  “Cổ Kim Y Thống Đại Toàn” gia giảm). Bạch thược 14g, Đương quy 14g, Hoàng bá12g, Mạch môn 12g, Ngũ vị tử 10g, Sinh địa 20g, Tang bạch bì 20g, Tri mẫu 10g, Xuyên khung 12g, sinh khương 12g, Đại táo 12g. Sắc uống. Tác dụng trị ho lâu ngày, âm hư, hỏa vượng,.

  + Tri ho phế âm hư triều nhiệt người gầy phối hợp Bài (Lục Vị Gia Giảm theo “Hải Thượng”). Thục địa 20g, Sơn dược 18g, Đơn bì 12g, Sơn thù 14g, Phục linh 18g, Trạch tả 10g, Ngưu tất 12g. Mạch môn 12g, Ngũ vị 10g. Tác dụng trị: ho đàm vàng khó khạc ho lâu ngày ho âm hư triều nhiệt. 

Hình minh họa

Dongyminhphuc.com