Mã bệnh U60.071 Hoàng đản; K72 Suy gan, không phân loại nơi khác- K76 Bệnh gan khác…

ĐYMP-   Can khí uất bệnh thường gặp của tạng can nhất là người hay “Stress”. Người bệnh biểu hiện căng thẳng mệt mỏi, ngực sườn đầy tức, hay thở dài, thần kinh suy nhược buồn chán, ăn ngủ kém có khi “trầm cảm” nói lảm nhảm một mình, đại tiện thất thường, phụ nữ kinh nguyệt không đều. Bệnh phần nhiều do nội thương tình chí không thoải mái hay tức giận làm tổn thương can, làm mất đi sự sơ tiết dẫn đến kinh lạc uất trệ, không điều đạt sinh bệnh. Phép trị chủ yếu sơ can giải uất, hành khí, hoạt huyết. Nếu can khí uất “Stress” để lâu không trị có thể ảnh hưởng đến huyết áp tim mạch, tiêu hóa đau dạ dày, suy giảm tình dục, kinh nguyệt không đều, cơ khớp nhức, sức khỏe toàn thân. Dưới đây là một số bài thuốc có tác dụng phòng trị chứng can khí uất.

    Chứng can khí uất do “Stress”: dùng Bài Sài hồ sơ can tán “Cảnh nhạc toàn thư” gia giảm gồm: Bạch thược16g, Chỉ xác12g, Hương phụ12g, Sài hồ12g, Trần bì12g, Xuyên khung12g, Chích thảo 6g.

Cách dùng: Tán bột. Ngày uống 8g.

Tác dụng: Sơ can, giải uất…  trị chứng giận dữ làm tổn thương đến can, ngực sườn đầy đau, chứng hay thở dài, ợ hơi ợ chua hoặc bầu vú đau và bụng dưới (thiếu phúc) trướng đau, đại tiện thất thường, kinh nguyệt không đều…

Gia giảm: Nếu tâm uất tức vùng tim gia Hoàng liên10g, Thạch xương bồ10g. Nếu miệng đắng can uất nhiệt gia Trúc nhự 12g, Chỉ xác.  Nếu tỳ uất ợ hơi gia Thanh bì10g, Xuyên khung14g, Ngô thù 12g. Nếu tỳ uất đàm nhiều gia Trần bì 12g. Nếu ho đàm khó khạc phế uất gia Cát cánh 10g, Đậu xị 20g.

Không chỉ định: Chứng âm hư, can thực hỏa, cầu táo khô khát. Chứng đau đầu chóng mặt ù tai do can hỏa

   Chứng can khí uất do “Stress”: mà ngực sườn đầy tức do can tỳ : dùng Bài Tiêu Giao Tán “Hòa tể cục phương” gia giảm gồm: Sài hồ 12g, Đương qui 16g, Bạch thược16g, Bạch truật12g, Phục linh14g, Chích thảo 6g, Bạc hà12g, Chỉ xác12g.

Cách dùng: Sắc hoặc làm hoàn uống.

Tác dụng: Sơ can giải uất, kiện tỳ, dưỡng huyết, điều kinh… trị chứng can uất, tỳ hư, ngực sườn đau trướng, đau đầu, hoa mắt, kém ăn, kinh nguyệt không đều, người mệt mỏi, đau nhức, lúc nóng lúc lạnh, thần kinh suy nhược.

Gia giảm: Nếu tâm uất hay đau tức vùng tim gia Hoàng liên 10g, Thạch xương bồ 10g. Nếu miệng đắng gia Trúc nhự 12g, Hoàng cầm 12g.. Nếu tỳ uất ợ hơi gia Thanh bì10g, Xuyên khung14g. Nếu tỳ uất đàm nhiều gia Trần bì 12g. Nếu ho đàm khó khạc phế uất gia Cát cánh 10g, Đậu xị 20g. Nếu huyết hư kinh không đều gia Thục địa 20g.

Không chỉ định: Chứng can đởm thực hỏa, mắt đỏ sưng, miệng đắng.

   Chứng can khí uất do “Stress” đàm nhiều ngực sườn đầy tức: dùng Bài Bổ Khí huyết trục đờm phương “Lê Hữu Trác”) gia giảm gồm: Nhân sâm12g, Hoàng kỳ14g, Đương quy14g, Bạch thược14g, Bạch truật12g, Ma hoàng 8g, Mạch môn12g, Ngũ vị tử 12g, Quế chi 10g, Đại táo 12g, Chích thảo 4g, Sinh khương 12g. 

Cách dùng Sắc uống.

Tác dụng: ích khí dưỡng huyết, hóa đàm… trị uất ức gây ra đờm, chứng ho do can hoả phạm phế.

Gia giảm: Nếu ho khan đàm vàng gia Hoàng cầm 12g, Tang bạch bì 14g…. Nếu ho đàm có máu gia Rễ tranh18g… Nếu ho lâu ngày gia Cát cánh12g, Xuyên bối mẫu 12g.  Miệng khô khát nhiều gia Mạch môn12g, Thiên hoa phấn 14g… Nếu người như nóng sốt về chiều gia Địa cốt bì 14g.

Không chỉ định: chứng ho cơn, ho khan cầu táo khó phế thực nhiệt.

Hình minh họa

Dongyminhphuc.com