U55.571  Khẩu nhãn oa tà; G51.0 Liệt Bell (liệt mặt)- U55.501Diện thống;G50 Đau dây thần kinh tam thoa.

Theo YHCT chứng trúng phong miệng mắt méo lệch, phần nhiều do “can mộc” và  “ phế kim” là rất phải rồi, và liên quan đến “ vị  thổ”vì đường kinh mạch của vị thổ đi quanh môi. Nội kinh có nói “túc dương minh vị kinh, nếu bị phong thì miệng mắt  lệch lạc” khoe mắt díu lại mà không trông thấy”.

Liệt mặt ngoại biên, huyết hư: biểu hiện tự nhiên, yếu liệt một bên mặt, méo miệng, mắt nhắm không kín cùng bên, bệnh ngày một rõ, sợ gió, sợ nóng, mệt mỏi mất ngủ, mạch phù sác. 

Theo YHHĐ Liệt mặt là hiện tượng mất hoặc giảm vận động nửa mặt của những cơ bản da ở mặt do dây TK VII chi phối, liệt mặt phân thành hai thể. Liệt mặt trung ương và liêt mặt ngoại biên. 1- Liệt mặt thể trung ương thường biểu hiện“ liệt ¼ mặt)  kèm theo liệt yếu nửa người. 2- Liệt mặt Ngoại biên thường  biểu hiện liệt ½ mặt, mắt và miệng đều liệt (có liệt có dấu hiệu Charles Bell, có thể tiến triển thành thể cứng). Liệt mặt ngoại biên thứ phát có thể do zona, chấn thương; Sau phẫu thuật, viêm tai,  Khối u trong xương đá, U tuyến mang tai; Do bệnh lý mạch máu…

Phép trị: dưỡng khí huyết, khu phong, vinh cân …

Dưới đây là bài thuốc Đông y phòng trị liệt mặt ngoại biên, huyết hư.

Bài Tiêu Giao Tán

Phương thuốc:

Đảng sâm                    14g

Bạch truật                   12g

Phục linh                     16g

Bạch thược                 16g

Đương quy                  12g

Tang ký sinh                16g

Câu đằng                     12g

Bạch chỉ                      12g

Sài hồ                          12g

Trần bì                         12g

Đại táo                        12g

Cam thảo                     4g

Đây là Bài (Tiêu giao tán “Hòa tể cục phương” Gia giảm MP). Sắc hoặc làm hoàn uống.

Tác dụng: chứng liệt mặt ngoại biên do can uất huyết hư, có kèm chứng đau đầu  chóng mặt.

Dẫn giải bài thuốc:

-Tang ký sinh, Câu đằng, thanh can tức phong chủ dược.

-Sài hồ Bạc hà sơ can giải uất giúp sức khu phong.

-Đương qui, Bạch thược: bổ huyết dưỡng can, hòa vinh.

-Bạch linh, Bạch truật, Cam thảo: kiện tỳ .

-Bạch chỉ, Trần bì phát biểu giải cơ tán phong hàn thấp.

-Cam thảo: hòa dược…

Phụ phương:

  + Trị liệt mặt ngoại biên do huyết hư phối hợp Bài (Bổ Khí Huyết Khu Phong Phương Kinh nghiêm MP). Hoàng kỳ 14g, Nhân sâm 12g, Đương quy 14g, Bạch thược 14g, Quế chi 14g, Thăng ma 10g, Cát cánh 8g, Tần giao 12g, Tang ký sinh 20g, Bạch chỉ 14g, Phòng phong 8g, Hoàng bá 12g, Tô mộc 14g, Hồng hoa 10g, Sinh khương 12g, Cam thảo 6g, Đại táo 12g. Tác dụng bổ huyết kiện tỳ khu phong trị  Sắc uống, nếu có thêm ngoại cảm cho thêm 3 lát gừng.

  + Trị liệt mặt ngoại biên do huyết hư phối hợp Bài (Toàn Chân Nhất Khi Thang“Tâm đắc thần phương” gia giảm). Thục địa 20, Nhân sâm 12g, Ngũ vị tử 10, Bạch truật 12g, Phụ tử 6g, Mạch môn 13g, Ngưu tất 12g. Tác dụng: Ích khí tư âm giáng hỏa chủ trị các chứng khí huyết hư trúng phong, bệnh nặng âm hư phát nhiệt thổ huyết ho các chứng hư lao nặng.

Hình minh họa

Dongyminhphuc.com