Dưa hấu là còn gọi Dưa đỏ, Dưa hồng, hiện  nay có nhiều giống  dưa hấu,  loại ruột đỏ, ruột vàng… dưa hấu được trồng chủ yếu lấy quả ăn, làm rau, lấy hạt, ngoài ra còn làm thuốc trị bệnh. Dưa chín thường ăn tráng miệng, ép nước uống, quả non làm rau nấu canh tôm tép, cá thịt ăn ngon mát, canh Dông  Dưa hồng đặc sản nổi tiếng miền trung.

     Theo YHCT Dưa hấu vị ngọt tính hàn không độc. Tác dụng thanh nhiệt, trừ phiền, giải thử, lợi tiểu, sinh tân dịch, giảm khát….ăn tốt với  chứng nóng nhiệt miệng khô khát, tiểu gắt, tiểu buốt, tiểu đường, huyết áp cao, viêm gan mật, giải say rượu.

     Theo sách Tuệ Tĩnh “Dưa hấu (Tây qua) vị ngọt tính hàn chỉ khát tiêu phiền, trị trúng nắng thông tiểu gắt, trị tê đau, lỵ ra máu.” 

     Tài liệu gần đây cho biết quả dưa hấu nấu nước cô đặc uống chữa viên thận mãn, bàng quang , gây tiểu ít tiểu gắt, tiểu đục, thủy thũng. 

     Theo phân tích dược tính hiện đại cho biết 100g nạc dưa hấu trồng ở Miền Nam nước ta cung cấp cho cơ thể 23-25 calori. Trong đó  93g nước, 0,6g protein, 0,2 chất béo, 5,36g đường, 15,5 mg phosphor, 3,8mg natri, 81mg kali, 12mg magnesium, 0,5 đồng, 0,04mg sắt, 0,09 mgmangan, 2000Uibetacaroten, 0,023mg sinh tố B1, 0,045 B2, 0,24mg, PP. Tài liệu cho biết dưa hấu chứa rất nhiều lycopen, chất chống oxy hóa, phòng chống bệnh tim mạch, ung thư tiền liệt tuyến, giàu kali và nhiều sinh tố ăn rất tốt chống mệt mỏi, tim mạch, cần giảm cân đều tốt. 

     Hạt dưa phơi khô rang sử dụng những ngày lễ tết, hạt dưa còn chế biến dầu ăn…

     Vỏ trái dưa (Tây qua bì) vị ngọt tính bình, nhân dân thường dùng vỏ dưa, lá mã đề  hoặc râu ngô  sắc nước uống trị  các chứng thấp nhiệt, viêm gan vàng da, tiểu vàng, tiểu gắt, ho viêm họng, mắt yếu quáng gà, huyết áp cao..

     Sau đây là một số bài thuốc có dùng vỏ dưa làm thuốc như:

    -Chữa Phù thũng, ung nhọt do nhiệt độc: Đông qua bì với Xích tiểu đậu, Bạch mao căn và Phục linh. Liều lượng tùy chứng sắc uống. (Đông Qua Hoàn )

    -Chữa tiểu không thông: Vỏ bí đao sắc uống nhiều trị bệnh đái rắt, do nhiệt ở bàng quang (Nam Dược Thần Hiệu).

    -Phù thũng toàn thân: Đông qua bì, Hành củ, liều lượng vừa đủ nấu với cá chép ăn. (Nam Dược Thần Hiệu).

    -Trị phù thũng: Đông qua bì, Xích tiểu đậu mỗi thứ 60g, Ý dĩ căn, Ngọc mễ tu, mỗi thứ 30g, Sắc uống (Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).

    -Trị phù thũng do bệnh sán máng thời kỳ cuối: Đông qua bì, Đông quy tử, Đương quy, Địa khô lâu, mỗi thứ 60g, Hương phụ 120g, Xích tiểu đậu nửa cân. Sắc uống, một ngày chia làm 5-6 lần uống. (Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).

   -Trị ho khan, da khô nỗi mụn do phế nhiệt: Đông qua bì 30g, Kim ngân hoa 30g, Liên liều 24g, Bồ công anh 30g, Lô căn 15g, Ý dĩ nhân (sống) 30g,  Cát cánh 9g, Ngư tinh thảo 30g, Cam thảo 60g. Sắc uống  (Kinh Nghiêm Dân Gian)

   -Như vậy Dưa hấu cũng chứa nhiều chất dinh dưỡng thực vật, là loại trái ngon rẻ có tác dụng phòng chữa nhiều bệnh. Tuy nhiên Dưa hấu có tính hàn, không nên dùng cho người tỳ phế hư hàn dễ bị  lạnh bụng tiêu chảy,  ho phế hàn đàm loảng.

Kiêng cử: dưa hấu tuy bổ có tính hàn không nên dùng  nhiều cho người tỳ vị hư hàn, đang lạnh bụng đầy bụng tiêu chảy. 

(Quan tâm ăn uống là cách phòng bệnh tốt nhất)

Dongyminhphuc.com

Chia sẻ