TRANG CHỦ » THUỐC PHIẾN NAM BẮC » CÁC VỊ THUỐC VẦN X
VỊ THUỐC XẠ CAN 射干
TÊN GỌI KHÁC: Rẽ quạt, Biển trúc...
TÊN KHOA HỌC: BelamCanda chinensis Lem

-MTDL: Xạ Can dùng thân rễ. Nên chọn rễ cong queo có đốt ngắn, to chắc, phơi khô có sắc vàng nhạt hoặc vàng nâu, ruột trắng, thơm thứ tốt, thứ vụn nát, mốc, thâm đen, xốp, mọt là xấu. Ngày dùng 3 - 6g.

-XXDL: Xạ Can mọc hoang và được trồng nhiều nơi làm cảnh làm thuốc ở nước ta.

-TVQK: Vị đắng, tính hàn. Vào kinh Can và Phế.

-CDCT: Thanh hỏa, giải độc, tán huyết, tiêu đàm. Chủ trị: Viêm yết hầu, viêm họng, ho đàm, suyễn, loa lịch, hạch cổ, trị sốt rét vv...

THÀNH PHẦN HÓA HỌC: Chủ yếu có chứa Tectoridin, BelamCandin, Iridin... đều có tính chất Glucosid. vv…

PHƯƠNG THUỐC  XẠ CAN CHỦ TRỊ:

   - Trị hầu tý (họng sưng đau): Xạ can, thái ra, mỗi lần dùng 20g, sắc với 1,5 chén nước còn 8 phân, bỏ bã, cho ít mật vào, uống (Xạ Can Thang – Thánh Tế Tổng Lục).

   - Trị loa lịch (lao hạch): Xạ Can 40g, Chích thảo 40g, Đại hoàng 80g, Đương quy 40g, Huyền sâm 40g, Liên kiều 40g, Mộc hương 40g, Sơn chi 40g, Thăng ma 40g, Tiền hồ 40g, Tử nhân 40g, Xích thược 40g. Mỗi lần dùng 12g. Sắc xong, bỏ bã, hòa thêm 1 ít Mang tiêu vào uống ấm. (Xạ Can Liên Kiều Thang – Chứng Trị Chuẩn Thằng).

   - Trị ho mà khí nghịch lên, trong họng có nước khò khè như gà kêu: Xạ Can 16g, Ma hoàng 12g, Sinh khương 12g, Tế tân 8g, Tử uyển 8g, Khoản đông hoa 8g, Ngũ vị tử 4g, Đại táo 3 trái, Bán hạ (chế) 4g. Sắc Ma hoàng trước cho sôi, vớt bỏ bọt, cho các vị kia vào nấu sau, sắc 3 lần, chia đều uống ấm. (Xạ Can Ma Hoàng Thang gia vị).

   - Trị phong độc công lên trên, họng sưng đau: Cát căn 80g, Chích thảo 80g, Hạnh nhân 60g, Ma Hoàng 40g, Ngưu bàng tử 40g, Phong hương 40g, Thăng ma 80g, Xạ Can 40g, Xích thược 40g. Tán bột, mỗi lần dùng 12g. Hoặc sắc uống ngày ba lần. Tác dụng: Sơ phong, tuyên Phế, lương huyết, giải độc. (Xạ Can Tán – Thái Bình Thánh Huệ Phương).

   - Trị trị trẻ nhỏ ho nghịch, suyễn cấp, họng như có nước ủng tắc: Bán hạ 12g, Chích thảo 20g, Đại táo 20 trái, Ma hoàng 20g, Quế tâm 8g, Sinh khương 20g, Tử uyển 20g, Xạ Can 20g. Sắc uống ấm. (Xạ Can Thang - Bị cấp Thiên Kim Yếu Phương).

PHẦN THAM KHẢO:

   - Xạ Can giáng được hỏa vì vậy nó là thuốc chủ yếu dùng trị họng sưng đau. Tôn Tư Mạo trong sách ‘Thiên Kim Phương’ có bài ‘Ô Dực Cao’, Trương Trọng Cảnh trong sách ‘Kim Quỹ Ngọc Hàm’ trong bài thuốc trị ho, khí nghịch lên, trong họng có tiếng nước khò khè như tiếng gà kêu, đã dùng bài ‘Xạ Can Ma Hoàng Thang’. (Bản Thảo Cương Mục).

KIÊNG KỴ: Tỳ Vị hư hàn không nên dùng.

Dongyminhphuc.com

Chia sẻ
Lương y: Minh Phúc / Sách Thảo Dược Quý  &  Phương Chủ Trị /  NXB Y Học

Các Bài Viết Khác
LƯƠNG Y MINH PHÚC
BẢN ĐỒ PHÒNG KHÁM
Phóng To Bản Đồ
GIỚI THIỆU SÁCH MỚI
Đọc Sách Online
Tác giả: Lương Y Minh Phúc
Nhà xuất bản Y Học 2013
Số trang: 600 trang
Giá bán: 300.000 đ
Có bán tại hiệu sách hoặc điện thoại số 0903051388 gửi sách tận nơi.
GIỜ LÀM VIỆC
Sáng: Từ 7 giờ 30 đến 11 giờ
Chiều: Từ 16 giờ 30 đến 21 giờ
Chiều Thứ 7 và Chủ Nhật nghỉ.
Liên hệ: 0938895850
Vui lòng để lại tin nhắn khi máy bận.
THỐNG KÊ TRUY CẬP