Mã bệnh U54.181 Tâm căn suy nhược; F06.4  Rối loạn lo âu thực tổn- F51.0 Mất ngủ do nguyên nhân vô cơ…

      ĐYMP- Mất ngủ là chứng bệnh phổ biến trong cộng đồng có rất nhiều nguyên nhân thể chứng. Người bệnh biểu hiện lâm sàng chủ yếu là đởm khiếp, sợ sệt, ngủ mơ lắm điều sợ hải, gặp công việc thì thiếu quyết đoán, đêm ngủ không yên, hay mê, đoản hơi yếu sức hoặc kiêm chứng đầu mắt choáng váng, mắt nhìn lờ mờ, mạch Huyền Tế, chất lưỡi đỏ nhạt. Bệnh phần nhiều do nội thương, khí cơ nghịch loạn, đàm hỏa quấy nhiễu ở trên thương tiêu gây nên. Sách cho rằng can đởm (can mật) chủ về quyết đoán, nếu can đởm khí mạnh mẽ thì tình chí ổn định, mưu lự từ đó mà ra. Nếu can đởm hư gặp chuyện khó khăn hay lo lắng, kinh sợ thần hồn không yên mà mất ngủ khó ngủ. Điều trị ôn can đởm an thần ích khí hoá đàm giáng trọc… Dưới đây là một số bài thuôc phòng trị đởm khí hư mất ngủ.

  Chứng mất ngủ thể can đởm khí hư mà hay hồi hộp sợ hải:  dùng Bài An thần định trí hoàn “ Y học tâm ngộ” gồm: Nhân sâm 14g, Phục linh 16g, Phục thần 14g, Thạch xương bồ 10g, Viễn chí 12g. Long xỉ 12g.

Cách dùng: Các vị trên nghiền thành bột, luyện mật làm hoàn, bao áo Chu sa. Mỗi lần uống 6g, ngày uống 2 lần, hoặc sắc uống.

Tác dụng: Bổ tâm ích khí, trấn kinh an thần… Chủ trị tâm đởm khí hư, dễ sợ, tim run mất ngủ, mê mộng nhiều, chất lưỡi nhạt, mạch tế nhược.

Gia giảm: Nếu đoãn hơi mệt mỏi ăn kém gia Hoàng kỳ 16g, Đan sâm 14g, Uất kim 12g. Nếu chóng mặt đau đầu gia Thiên ma 12g, Câu đằng 16g. Nếu nôn mửa gia thêm Tô diệp 12g. Nếu đau tức ngưc sườn gia Thanh bì 14g.

Không chỉ định: Nóng bứt rứt mất ngủ hay mơ mộng, ngũ tâm phiền nhiệt.

     Chứng mất ngủ thể can đởm khí hư mà ngực đầy nóng do nhiệt đàm: dùng Bài Ôn đởm thang gia giảm gôm: Bán hạ 12g, Trúc nhự 16g, Chỉ thực 8g, Phục linh12g, Trần bì 8g, Cam thảo 4g, Táo nhân 12g, Hà thủ ô 16g.

Cách dùng: Tán thô, mỗi lần dùng 12 – 16g sắc với 5 lát gừng, 1 quả táo, chắt lấy nước thuốc, uống trước khi ăn.

Công dụng: Lý khí hoá đờm, thanh đởm hoà vị… Chủ trị đởm vị bất hoà, đờm nhiệt nhiễu ở bên trong gây hư phiền không ngủ, nôn nấc, ngực sườn đầy tức, tim đập không yên. Bài còn trị chứng điên cuồng, mất ngủ, nhức đầu, bệnh mạch vành, viêm dạ dày, loét tá tràng, viêm phế quản, hội chứng tắt dục tuổi già, trẻ nhỏ kinh phong.

Gia giảm: Nếu không ngủ do đàm trở ngại, tâm khiếu gia thêm Nam tinh 8g, Viễn chí 10g, Xương bồ 10g, Uất kim 12g. Nếu chóng mặt đau đầu gia Thiên ma 12g, Câu đằng 16g. Nếu nôn mửa gia thêm Tô diệp… Đau tức ngưc sườn gia, Thanh bì 14g.

Không chỉ định: Chứng thực nhiệt táo khát mất ngủ.

    Chứng mất ngủ thể can đởm khí hư mà bụng đầy do đờm thấp quấy nhiễu: dùng Bài Thập vị ôn đởm thang “Lục Khoa Chuẩn Thằng” gia giảm gồm: Bán hạ 8g, Chỉ thực 8g, Nhân sâm12g, Phục linh 16g, Táo nhân 10g, Thục địa 20g, Trần bì 12g, Trúc nhự 12g, Viễn chí 6g, Chích thảo 4g, Sinh khương 12g.

Cách dùng: Sắc uống.

Tác dụng: Hòa vị, hóa đờm nhiệt… Trị di mộng tinh, sợ hãi, đởm hàn, ăn uống không tiêu, nằm ngồi không yên mất ngủ, chứng khí huyết hư mà tâm thần bất an.

Gia giảm: Nếu đàm mê tâm khiếu khó ngủ gia Thạch xương bồ 10g. Nếu chóng mặt đau đầu gia Thiên ma 12g, Câu đằng 16g. Nếu nôn mửa gia thêm Tô diệp. Đau tức ngưc sườn gia, Thanh bì 14g, Giới bạch 16g.

Không chỉ định: Chứng thực nhiệt táo khát mất ngủ.

Hình minh họa

Dongyminhphuc.com