Hết kinh sớm tại sao?

   Phụ nữ chưa đến tuổi mãn kinh (tuổi 49) kinh đã hết, thậm chí có người mãn kinh trước tuổi 40, lúc đầu kinh ít dần không đều sau hết hẳn. Hết kinh sớm, mãn kinh sớm báo hiệu khí huyết hư, ăn uống không tốt, ảnh hưởng tới tâm lý, sức khỏe chị em. Có nhiều nguyên nhân gây mất kinh sớm, nếu người vốn gầy nóng, khô khan là do can thận âm hư. Nếu người nóng, bứt rứt, khó ngủ là do tâm âm hư. Nếu miệng khô khát, cầu táo khó do tỳ vị nhiệt. Theo Đông y, phụ nữ kinh hết sớm phần nhiều khí huyết hư, huyết hải khô cạn vì can thận âm hư, vì tâm thận hư, khí huyết hư uất trệ. Bệnh liên quan đến tâm phiền lo lắng, thức khuya, sinh nở, nạo phá thai nhiều lần. Phép trị bổ thận âm dưỡng khí huyết, ích ngũ tạng. Nếu người gầy nóng tăng cường ăn bổ mát, hạn chế mặn, cay nóng quá. Người mập trệ yếu, bổ khí sinh huyết, ăn uống nghỉ ngơi hợp lý. Kinh nguyệt hết sớm ảnh hưởng xấu đến thể chất tinh thần. Bài thuốc dưới đây giúp phụ nữ chữa chứng kinh hết sớm và tăng cường sức khỏe rất hiệu quả.

- Hết kinh sớm do thận âm hư: Nếu vốn gầy nóng, da sạm, tóc khô thì dùng bài bổ thận dưỡng huyết thang gồm thục địa 30g, đương quy 14g, bạch thược sao 14g, đỗ trọng sao 12g, ngưu tất 12g, phục linh 12g, hoài sơn 18g, đơn bì 18g, sơn thù 14g, trạch tả 12g, sài hồ 10g làm hoàn hoặc sắc uống.

Tác dụng: Bổ thận dưỡng huyết, khai uất điều kinh. Trị chứng vì âm huyết bất túc, huyết hải khô cạn sinh chứng kinh hết sớm, kinh không đều, kinh vài tháng một lần, hành kinh phát nóng đều dùng tốt. Khi thận âm đầy đủ điều hòa thì huyết hải tràn đầy, mạch nhâm thông các bệnh kinh đới, thai sản từ đó có thể lành.

Gia giảm: Nếu người gầy, kinh ít, kinh bế gia thục địa, bạch thược. Người nóng lạnh có khi ra nhiều gia hải phiêu tiêu, bạch chỉ, sài hồ, ngũ vị. Đi cầu lỏng gia phá cố chỉ, thỏ ty tử. Người nóng tiểu buốt gắt gia hoàng bá, tri mẫu. Người mập mạp, tiểu ít, phù gia quế chi 8g, phụ tử 6g, xa tiền tử.

Kiêng kỵ: Chứng dương hư kinh nguyệt sau kỳ, kinh ít màu lợt, chứng tỳ hư bụng đầy đi tiêu lỏng, đàm nhiều, chứng người tê mần, mạch trầm trì.

- Hết kinh sớm do tâm thận âm hư: Nếu nóng bứt rứt khó ngủ, dùng bài Thiên vương bổ tâm đơn “Y thế đắc hiệu phương” gia giảm gồm sinh địa 20g, đương quy 14g, nhân sâm 14g, bạch truật 12g, huyền sâm 14g, cát cánh 10g, viễn chí 12g, táo nhân 12g, hoàng kỳ 14g, phục linh14g, bá tử nhân 14g, mạch môn 12g, đan sâm 14g, ngũ vị tử 10g sắc uống ngày 1 thang hoặc làm hoàn uống.

Tác dụng: Bổ tâm dưỡng can, an thần thanh nhiệt. Trị chứng vì tâm âm hư hỏa vượng, vì khí hư không sinh huyết mà âm huyết bất túc, can thận âm hư huyết hải khô cạn mà hết kinh sớm. Chứng hư phiền mất ngủ, ra mồ hôi trộm, miệng lưỡi lở, tim hồi hộp, hay quên đều tốt.  

Gia giảm: Nếu kinh nguyệt quá ít, người nóng khó ngủ gia long nhãn, dạ giao đằng. Nóng bứt rứt tâm hỏa gia hoàng liên, tâm sen.

Kiêng kỵ: Chứng tỳ hư thấp trệ, chán ăn, người mập trệ mà kinh hết sớm mạch trầm trì.

- Hết kinh sớm do khí huyết hư uất trệ: Nếu thần sắc kém, mỏi mệt, dễ nóng, dễ lạnh dùng bài Ích kinh thang gia giảm gồm nhân sâm 12g, thục địa 40g, đương quy 20g, bạch thược 12g, bạch truật 12g, sài hồ 8g, đỗ trọng 8g, hoài sơn 20g, đơn bì 10g, sa sâm 14g, sinh táo nhân 12g, cam thảo 4g sắc hoặc làm hoàn uống.

Tác dụng: Bổ khí huyết, kiện tỳ ích khí sinh huyết, khai uất. Trị chứng vì khí huyết hư, vì tỳ hư không sinh huyết, can hư không tàng huyết, vì tâm huyết hư không điều huyết mạch nuôi dưỡng bào cung mà sinh chứng kinh hết sớm, chứng có kinh đau bụng, đau lưng, chóng mặt, mệt mỏi…

Gia giảm: Nếu đau tức hông sườn, can âm hư uất trệ gia trạch lan, hương phụ, huyền hồ. Thận yếu, đau lưng gia thỏ ty tử, nhục thung dung, ba kích. Huyết ứ, đau bụng gia đơn sâm, ngưu tất, tam thất.

Kiêng kỵ: Chứng thực nhiệt khô khát, táo khó, đang mắc bệnh ngoại cảm phong hàn.

(khoahocdoisong.vn) - 09:57 15/05/2020

Lương y Minh Phúc