Nguyên nhân phép trị mạn kinh phong  

Theo Y học cổ truyền trẻ em mạn kinh phong, nguyên nhân phần nhiều do sinh ra vốn đã hư nhược, Tỳ hư, Can thịnh mà sinh ra Mạn kinh phong, hoặc do khi mắc bệnh cấp kinh phong dùng thuốc công phạt quá nhiều, chính khí bị suy sinh ra bệnh Mạn kinh phong. Bệnh mạn kinh phong thường  phát chầm chậm lúc nặng lúc nhẹ. Trẻ muốn khóc mà không có nước mắt, tiếng khóc ngắn sắc mặt vàng xanh nhợt, người ôn hoà, nhưng tay chân thường giá lạnh, ngủ mê ngủ mệt, hoặc ngủ mà mở mắt, thần khí thảm đạm, đại tiện phân xanh. Có thể nói Cấp kinh là do nhiệt cực sinh phong. Mạn kinh là do tỳ hư mà can mộc khắc, sinh mạn kinh phong (do tỳ vị hư nhược).

Theo y học hiện đại mạn kinh phong thuộc phạm vị chứng trẻ em nóng sốt, mê man lên cơn kinh giật, đờm dãi kéo lên…

 Sau đây là một số bài thuốc cổ phương thường dùng chữa man kinh phong trẻ em:

1. Nếu bệnh mạn kinh do tỳ, vị hư nhược… phép trị: bổ tỳ hóa đầm định kinh… nên uống bài TỈNH TỲ TÁN Gia giảm:

“Thang thị phương”

Nhân sâm                        4g

Bạch truật                         4g

Phục linh                          4g

Thiên ma                          4g

Bán hạ                              4g

Quất hồng                        4g

Toàn yến                           4g

Cương tàm                      4g

Cam thảo                         4g

Mộc hương                       4g

Thương mễ                      4g

Đởm tinh                          4g

Sinh khương            3phiến

Cách dùng: Sắc nước uống.

Tác dụng: trị thổ tả liên tục, kinh phong đàm nhiều, ăn uống không tiêu.

Dần giải:

+Sâm, Linh, Thảo, Mễ hòa trung, Bổ tỳ.

+Thiên ma, Toàn yến, Cương tàm tiết phong an thần.

+Quất hồng, Nam tinh, Bán hạ hóa đàm, tiêu ẩm.

+Mộc hương lợi khí hành trệ.

Bệnh Mạn kinh tỳ vị hư nhược giáp đàm giáp phong, nên dùng bài này.

-Nếu nếu bệnh lâu, trẻ ăn bú kém, người nóng…phép trị: kiện tỳ vị, mát gan, hóa đàm..  nên dùng bài sau: HOÃN CAN LÝ TỲ THANG  Gia giảm:

 “Kim giảm phương”

Nhân sâm                        4g

Bạch truật                         4g

Phục linh                          4g

Trần bì                               4g

Sơn dược                         8g

Biển đậu                           8g

Cam thảo                         4g

Oi khương                        2g

Đại táo                          2quả

Cách dùng: sắc nước uống.

Tác dụng: bổ tỳ bình can. Trị tỳ hư can nhiệt sinh phong...

Dẫn giải:

Sâm, Truật, Linh, Thảo, Sơn dược.

Đại táo bổ tỳ hoãn can.

Quế chi, Sinh khương tán hàn.

Trần bì lợi khí khai uất.

Bệnh mạn kinh tỳ khí hư nhược và can hoả vượng quá, nên dùng bài này, để cho trung khí cường kiện thì can hoả tự nhiên lui. Nếu lại dùng những vị thuốc mãnh liệt để chấn can thì chẳng những can không yên được mà Tỳ dương lại càng bị tổn thương, bệnh càng nặng thêm.

Nếu trẻ em vẫn còn yếu. phép trị nên Ích khí, kiện tỳ, dưỡng vị. nên dùng

Bài: TỨ QUÂN TỬ THANG GIA giảm:

 “Cục Phương”

Nhân sâm                        4g

Bạch linh                          4g

Bạch truật                         4g

Chích thảo                        4g

Cách dùng: Tán bột mịn, mỗi lần uống 8 - 12g, sắc nước uống. Có thể làm thuốc thang.

Tác dụng: Ích khí, kiện tỳ, dưỡng vị..

Giải thích bài thuốc:

Bài thuốc này còn có tên gọi là "Tứ vị thang", "Kiện tỳ ích khí thang". Đây là bài thuốc thường dùng chữa chứng tỳ vị khí hư trong bài:

Bệnh Mạn kinh khỏi rồi, trẻ tỳ khí hư nhược, sắc mặt võ vàng, lâu không lại sức cho uống bài này sức khoẻ mau lại.