Nguyên nhân, phép trị đau bụng bởi  giun lãi

   Theo Y học cổ truyền trẻ em bị trùng thống phần nhiều ăn uống không vệ sinh ăn nhiều thức ăn ngọt béo tỳ vị tích độc sinh giun sán mà đau bụng, thế gọi bệnh Trùng thống. Bệnh biểu hiện lúc đau lúc không, trong bụng nổi cục lên, nắn thì không thấy, ngủ hay trằn trọc,  nôn ra đàm rải hoặc nước trong, bụng nóng miệng khát, khi ăn ngọt hoặc ăn no thì bụng đở đau, sắc mặt lúc xanh xám lúc trắng bệch. Sau đây là một số bài thuốc cổ phương thường dùng chữa giun sán trẻ em theo đối chứng trị liệu:

1. Bệnh mới mắc, nên dùng bài sát trùng, trừ sán. Nên dùng bài:

 TIỀN THỊ AN TRÙNG TÁN gia giảm:

“Tiền Thị Phương”

Hồ phấn                         10g

Hạc sắc                            8g

Bạch phàn                     10g

Xuyên luyện tử 2g (Bỏ vỏ hạt)

Cách làm: Tán nhỏ làm hoàn năm tuổi trở lên uống 4 ngày.

Tác dụng: sát trùng, trừ sán…

DÃN GIẢI:

Bài này toàn vị sát trùng, nên dùng sát trùng rất nhậy, bệnh đau bụng vì trùng giun quấy, cho uống thuốc này, trùng sẻ ra bệnh đở.

2. Nếu bệnh lâu hư nhược…phép trị: ôn bổ tỳ vị … nên dùng bài sau:

 LÝ TRUNG THANG gia giảm.

 “Thương Hàn Luận”

Nhân sâm                        4g

Bạch truật                        4g

Càn khương                    4g

Cam thảo                         4g

Đại táo                          2qủa

Nếu tay chân giá lạnh gia phụ tử 4g.

Cách dùng: Sắc uống.

Tác dụng: ôn trung khu hàn bổ ích tỳ vị…

DẨN GIẢI:

- Sâm, Truật, Thảo bổ trung ích khí.

- Càn khương bổ dương tán hàn.

Bệnh hàn thống tay chân giá lạnh cho dùng bài này.

2. Bệnh để lâu thất trị biến thành bệnh cam, do vị hư do trùng sán… phép trị: tiêu cam, sát trùng… nên dùng Bài: TIÊU CAM LÝ TỲ THANG gia giảm:

“Kim giảm phương”

Vu di                                  4g

Tam lăng                          4g

Nga truật                           4g

Thanh bì                           4g

Trần bì                               4g

Lô hội                                4g

Binh lang                          4g

Sử quân tử                       4g

Cam thảo                         4g

Hoàng liên                       4g

Hồ hoàng liên                  4g

Mach nha                          4g

Thần khúc                        4g

Đăng tâm                         4g

Cách dùng: Sắc hai bát nước lấy 5 phân, bỏ bả cho uống dần.

Tác dụng: tiêu tích khu trùng.

DẪN GIẢI:

- Lô hội, Sử quân tử, Hồ hoàng liên, Vu di tiêu cam sát trùng…

- Tam lăng, Binh lang, Thanh bì, Trần bì, Nga truật lợi khí tiêu cam…

- Cam thảo hòa trung…

3.Bệnh trùng thống để lâu dẫn đến tỳ vị hư… phép trị: kiện tỳ tiêu cam…nên dùng Bài: PHÌ NHI HOÀN gia vị:

 “Kim giảm phương”

Nhân sâm                        8g

Bạch truật                       20g

Phục linh                        12g

Hoàng liên                       8g

Hồ hoàng liên               20g

Sử quân tủ                     16g

Thần khúc                      12g

Mạch nha                       12g

Sơn tra                            12g

Lô hội                                8g

Cam thảo                         4g

Cách dùng: Tán nhỏ lấy bột nếp làm hoàn, hòa với nước cơm uống ngày 10-15g.

Tác dụng: trị cam tích gầy mòn…

DẪN GIẢI:

- Nhân sâm, Cam thảo, Phục linh, Bạch truật bổ tỳ hòa trung.

- Hồ hoàng liên, Sử quân tủ sát trùng.

- Thần khúc, Sơn tra, Mạch nha tiêu cam sát trùng.

4. Nếu chữa trùng tích khỏi ăn vẫn kém…do vị hư… phép trị: kiện tỳ hòa vị … nên dùng Bài: SÂM LINH BẠCH TRUẬT TÁN gia vị:

 “Cục Phương”

Nhân sâm                        8g

Bạch truật                       20g

Phục linh                        20g

Biển đậu                         20g

Ý dỳ                                  20g

Sơn dược                       20g

Trần bì                            12g

Sa nhân                            8g

Cát cánh                           8g

Liên nhục                       20g

Cam thảo                         4g

Kiên liên tử                    20g

Cách dùng: Sắc uống hoặc tán viên uống.

Tác dụng: Bổ khí kiện tỳ, thẩm thấp hòa vị, lý khí hóa đàm. Chủ trị: Dùng chữa các bệnh rối loạn tiêu hóa kéo dài, viêm đại tràng mạn tính, ăn kém tiêu chảy ho đàm nhiều, chán ăn, cơ thể mệt mỏi thuộc thể tỳ phế khí hư, dùng bài thuốc này đều có kết quả tốt.

Dẫn giải:

-Nhân sâm, Bạch truật, Biển đậu, Hoài sơn, Liên nhục bổ tỳ hòa trung…

-Trần bì, Cát cánh, Sa nhân lợi khí hành trệ.

Bệnh trùng thống thất trị biến chứng thành bệnh Cam, dùng thuốc đã ra trùng rồi nên cho dùng bài này để bổ tỳ rất tốt.

Hoặc dùng Bài: BẠCH TRUẬT TÁN gia vị:

“Băng Ngọc Đường Nghiệm Phương”

Nhân sâm                        8g

Bạch truật                         4g

Hoàng kỳ                          8g

Cam thảo                         4g

Đại táo                          3quả

Cách dùng: Sắc nước uống

Tác dung: bổ ích tỳ vị…

DẪN GIẢI:

- Hoàng kỳ, Nhân sâm, Bạch truật bổ tỳ dương.

- Cam thảo, Đại táo bổ tỳ âm.

Trẻ con mắc bệnh trùng thống khỏi rồi, người còn yếu ớt, ăn uống không thiết, nên dùng bài này để bổ trung khí, thì tự nhiên ăn được và chóng lại sức khoẻ.