Nguyên nhân, phép trị bụng đầy thực trướng

   Theo y học cổ truyền thực trường do trẻ con ăn uống quá độ, tích trệ không tiêu đọng lại trong dạ dầy, khiến bụng đầy trướng căng ra, đó là bệnh Thực chướng. Bụng đầy căng lên đại tiện khó người phát sốt, bụng rạo rực, miệng khát hình thể vẫn khỏe. Bệnh thất trị, thực tích không tiêu, bụng đầy và rắn chắc, sờ vào càng đau thêm, đại tiện khó khăn, người phát sốt nóng, đêm trằn trọc ngủ không yên dẫn đến tỳ hư suy. Sau đây là một số bài thuốc tiêu biểu chữa trẻ em thực trướng.

1.Bệnh mới mắc người còn khỏe… phép trị: kiện tỳ, hành khí, tiêu trệ ... nên dùng bài thuốc Bài: GIA VỊ BÌNH VỊ TÁN gia giảm:

 “Y tông kim giám”

Thương truật                    4g

Hậu phác                          4g

Đại phúc bì                       4g

Sinh cam thảo                 4g

Trần bì                               4g

La bặc tử                           4g

Sơn tra                              4g

Mạch nha                          4g

Thần khúc                        4g

Sinh khương                  3lát

Cách dùng: Sắc 2 bát nước còn 1 bát uống một lần.

Tác dụng: Kiện tỳ táo thấp, hành khí đạo trệ.

Dẫn giải:

Bài này lợi khí tiêu thực, để chữa thực chướng, ở trong bụng rất công hiệu.

-Thương truật kiện tỳ táo thấp là chủ dược.

-Hậu phác trừ thấp giảm đầy hơi.

-Trần bì lý khí hóa trệ.

-Khương Táo Cam thảo điều hòa tỳ vị.

-Sơ tra, mạch nha, thần khúc tiêu nhục thực

2. Nếu bí đại tiện bụng đầy đau… phép trị: thông đại tiện… nên dùng bài…

Bài: TIỂU THỪA KHÍ THANG gia giảm:

“Thương Hàn Luận”

Sinh đại hoàng                6g

Hậu phác                          4g

Chỉ xác                              4g

Cách dùng: Sắc 2 bát nước lấy 1 bát, bỏ bả, uống nóng 1 lần.

Tác dụng: sơ đạo trường vị, trị bụng đầy, đại tiện bón, nóng từng cơn…

Dẫn giải

Bài này lấy Đại hoàng chế cái hại Cạng cực. Tá sứ có Chỉ thực, Hậu phác tuyên thông chỗ trệ trong khí phận. Cái phép cộng tích nhật định phải như thế.

Nếu uống tiểu thừa khí vẫn đầy không đi cầu được nên uống bài sau:

ĐẠI THỪA KHÍ THANG gia giảm:

(Thương hàn luận )

Đại hoàng                         8g

Hậu phác                          8g

Mang tiêu                          6g

Chỉ thực                            8g

Cách dùng: Ngày dùng 1 thang sắc uống. Cho Hậu phác và Chỉ thực nấu sôi 5 - 5 phút, cho Đại hoàng vào sắc tiếp rồi đổ ra lọc bỏ bã, cho Mang tiêu hoặc Huyền minh phấn ( là chất tinh chế Mang tiêu ) vào trộn tan đem dùng. Sau khi uống 2 - 3 giờ vẫn chưa thấy "tả hạ" thì uống nước thứ hai, nếu không đại tiện được thì ngưng thuốc.

Tác dụng: Công hạ nhiệt tích ở Đại tràng, tả hỏa giải độc tiết nhiệt lợi đờm, tiêu trừ bỉ mãn.

Giải thích bài thuốc:

-Đại hoàng tính đắng hàn tả nhiệt thông tiện ở đại tràng là chủ dược.

-Mang tiêu tính mặn hàn tả nhiệt nhuyễn kiên nhuận táo, trừ tích.

-Chỉ thực, Hậu phác tiêu bỉ, trừ mãn, hành khí, tán kết.

-Các vị thuốc hợp lại có tác dụng chung là tuấn hạ nhiệt kết.